"Investeren in cultuur is hard nodig. We willen een aantrekkelijke stad zijn daar hoort een goed cultuuraanbod bij".
Alkmaar wil tot 2040 zo’n 70 miljoen investeren in de cultuuraccommodaties. In de plannen worden de groeiambities van het Stedelijk Museum, de bibliotheek, Artiance, theater De Vest, en Victorie grotendeels verwezenlijkt, al is het laatste woord hierover aan de gemeenteraad.
Het Canadaplein (theater, museum en bibliotheek) en Overstad (bioscoop, Filmhuis, Victorie en HAL25) blijven de belangrijkste hotspots voor cultuur in Alkmaar. Een eerder plan om Artiance (plus kantoorruimtes van de bibliotheek) naar Overstad te verplaatsen is van de baan. Artiance verhuist naar het voormalige pand van het UWV aan de Paardenmarkt. Daar zou een appartementengebouw komen, maar de ontwikkelaar ziet ervan af. De verkoop van het pand is ontbonden, de gemeente is weer eigenaar. ,,Toen we dat aan zagen komen, hebben we dit bedacht’’, zegt wethouder Anjo van de Ven. Het betekent een besparing in de cultuurinvesteringen. Het UWV-pand is bouwkundig goed en hoeft niet gesloopt. Er komt wel een laag bovenop.
Volgorde
Alle plannen staan in de Ontwikkelagenda Cultuur in Alkmaar tot 2040, waar de gemeenteraad in mei een klap op moet geven. De volgorde van uitvoering is: als eerste de verhuizing van Artiance en de kantoorruimtes van de bibliotheek, dan de uitbreiding van het museum en de inloopfuncties van de bibliotheek. Daarna volgt de uitbreiding van theater De Vest en als laatste - vanaf 2031 - komt Victorie aan bod.
Victorie kan uitbreiden aan de achterkant, krijgt een grotere grote zaal van 1500 plekken en een middenzaal met 400 plekken. Ook De Vest krijgt een grotere grote zaal (van 700 naar 1000 stoelen) en een toneeltoren die geschikt wordt voor grotere producties. De Vest komt eerder aan bod dan Victorie omdat Victorie in een vrij nieuw pand zit. ,,Als we De Vest als laatste doen, krijgen we daar met achterstallig onderhoud te maken’’, zegt Van de Ven.
Permanent
Uitbreiding van het Stedelijk Museum heeft urgentie vanwege de Kremer-collectie - een topcollectie 17e-eeuwse schilderkunst - die het museum in permanente bruikleen krijgt. Op dit moment is in het Stedelijk Museum een expositie van de kunstwerken die het echtpaar George en Ilone Kremer door de jaren heen heeft verzameld, maar die expositie is tijdelijk. Het museum wil de Kremer-kunst permanent laten zien. Daarvoor moet het museum wel uitbreiden. Van de Ven: ,,We willen dit niet te lang vooruit schuiven in de tijd. George en Ilone Kremer zijn op leeftijd. Zij moeten de vaste presentatie van hun schilderijen hier in Alkmaar kunnen zien.”
Van de Ven verwacht in mei brede steun uit de Alkmaarse politiek voor haar plannen. De contouren hiervoor zijn immers al eerder uitgezet en raadsbreed omarmd. Toen hing er zelfs een prijskaartje van 80 miljoen aan. Een belangrijke besparing is dat Artiance naar het UWV-gebouw kan, dat is veel goedkoper dan nieuwbouw op Overstad.
Bovendien is investeren in cultuur hard nodig, stelt Van de Ven. ,,Alkmaar heeft nu al een tekort van 3.000 vierkante meter cultuur en met de groei van de stad komt dat zelfs op 11.000 vierkante meter uit. We willen een aantrekkelijke stad zijn daar hoort een goed cultuuraanbod bij.” De projecten zijn nu nog niet uitgewerkt. Telkens als er een project aan de beurt is, zal de gemeenteraad er opnieuw een besluit over moeten nemen.
Het is niet wenselijk om alles in één keer uit te voeren. Dat zou voor die periode een te ernstige verschaling van het culturele leven betekenen. Bijvoorbeeld theater De Vest zal tijdens de verbouwing één seizoen dicht zijn. Van de Ven: ,,Zij zullen natuurlijk wel op zoek gaan naar een plek in de stad waar ze voorstellingen kunnen programmeren, maar dat zal nooit zoveel zijn als wat ze in het theater kunnen doen.”
Het Filmhuis, de Kunstuitleen en de Karavaan kunnen ook uitbreiden, maar die plannen staan los van de Ontwikkelagenda Cultuur tot 2040. Het Filmhuis wil in het pand van de Vue bioscoop blijven en daar is de ruimte voor groei van drie naar zes zalen zonder uitbreiding van het pand mogelijk. De Kunstuitleen zit nu bij het Regionaal Archief, wil groeien en naar een beter bereikbare plek. Van de Ven: ,,De Kunstuitleen heeft de ambitie om uit te groeien tot de hotspot voor hedendaagse kunst in Alkmaar. Wij willen dit in twee fases doen, dat vinden ze zelf ook het prettigst. We zoeken nu eerst een plek voor de tussenfase. Uiteindelijk kunnen ze naar Overstad.”
Groeigemeente
Gemeenten klagen steen en been over de forse bezuinigingen waarmee ze vanaf 2026 te maken krijgen. Ondertussen lijkt in Alkmaar het geld niet op te kunnen. Dus de vraag rijst op: waar gaat Alkmaar dit allemaal van betalen? Van de Ven: ,,Dit kan omdat we als stad gaan groeien. Per extra inwoner krijgen we 2800 euro per jaar van het Rijk. Het ravijnjaar is in 2026, de eerste hogere financiële lasten voor cultuur komen voor ons iets later; in 2029. We moeten lef hebben en juist in tijden van financiële krapte investeren in de stad. We zijn een groeigemeente. Als we niet investeren in voorzieningen, belemmeren we de juist groei.”
Bron: Noordhollands Dagblad - Alkmaarse Courant. C. Vertegaal